Ze geeft studenten graag het goede voorbeeld: geen nieuwe kleding, maar tweedehands of repareren, óf van een duurzaam merk. De duurzame activiteiten en ‘drive’ van Yvette Barewijk bleven niet onopgemerkt. Onlangs werd ze uitgeroepen tot de Duurzaamste Docent van het mbo in 2022. Een portret van een bevlogen docent van ROC College Hilversum, afdeling Mode, die de tijd naar haar hand zet.
Wat volgens Yvette van groot belang is bij duurzaam onderwijs, is dat de inhoud van de gehele lesstof duurzaam is, en niet alleen een project of één onderwerp. ‘Daarom hebben wij ervoor gekozen het keuzedeel Duurzaamheid in het beroep te verweven in het gehele curriculum, en het opgebouwde portfolio pas aan het eind van de opleiding te examineren.’ Behalve deze aanpak op korte termijn, heeft Yvette ook zeker een visie voor de lange termijn: ‘We kunnen het onderwijs nu vrij eenvoudig kleden in een duurzaam jasje. Door simpele aanpassingen in opdrachten en projecten maak je studenten al bewust van duurzame aspecten. Op langere termijn moet het onderwijs zo ingericht zijn dat studenten leren hoe zij circulair kunnen werken, in welke branche dan ook. En dan het liefst gebaseerd op nieuwe dan geldende wet- en regelgeving.’
Kandidaat met impact
Doordat studenten bij Yvette inzicht krijgen in hun voetafdruk én omdat juist jonge mensen veel mode ‘verbruiken’, vond de jury haar de kandidaat die de meeste impact maakt: ‘Fast fashion is een groot probleem en vooral bij jongeren bepaalt kleding voor een groot deel de identiteit. Doordat de studenten van Yvette aan het eind van het traject weten wat hun voetprint is, kunnen ze heel concreet hun koop-, reis- of eetgedrag aanpassen. En dat is fantastisch, want jonge mensen ‘verbruiken’ veel mode, dus daar kun je veel bereiken. Je ziet dat Yvette goed meevoelt met wat voor jongeren belangrijk is en hoe je dat kunt ombuigen naar duurzamer handelen.’
Zelf merkt ze dat in de les duurzaamheid niet meer los kan zien van het ontwikkelproces in de modebranche. ‘Het is niet alleen een kwestie van leren aan studenten dat er zoiets is als duurzaamheid waarmee zij rekening moeten houden. Het gaat er vooral om dat ze leren hóe zij kleding circulair kunnen ontwerpen en ontwikkelen. Daarom moet het principe van een duurzame modebranche volledig in het lesprogramma verweven zijn.’ Als houvast neemt ze de Sustainable Development Goals mee in de opdrachten binnen de modules en ook in activiteitenweken, zoals de Sustainability Challenge dat studenten uitdaagt duurzame innovatieve ideeën binnen de mode vorm te geven.
Liefde voor het vak
De opleidingscoördinator van de richting Fashion Product Coördinator werkt in Hilversum, en woont met man en kind in de Amsterdamse wijk Bos en Lommer. Ze groeide op in het Noord-Hollandse Heiloo tussen weilanden en bos, niet ver van zee, strand en duinen. Ze doorliep de havo en het vwo en studeerde aan de Hogeschool van Amsterdam. ‘De docenten die me zijn bijgebleven hadden allemaal veel liefde voor hun vak en konden vooral erg bevlogen vertellen. School heeft mij gevormd tot wie ik nu ben en wat ik nu weet. Ik ben in een beroep terecht gekomen dat bij mij past en waarin ik nu zelf vol liefde voor mijn vak en voor de leerlingen les kan geven en projecten kan opzetten.’
Na haar studie werkte ze ruim tien jaar bij het modebedrijf Mexx. Een goede leerschool: ‘Met die kennis wil ik mijn studenten leren hoe het anders kan.’ Alle huidige ontwikkelingen rondom duurzaam onderwijs motiveren haar om het curriculum nieuw leven in te blazen met circulaire opdrachten. ‘Het is heel simpel: hoe we nu bezig zijn kan het niet langer. Mode is onnodig vervuilend. Daarin moet verandering komen. En de beste manier om dat aan te pakken is door studenten te leren hoe ze dat kunnen doen. Zij zijn immers de nieuwe generatie vakmensen die volgens nieuwe methoden zullen moeten gaan werken.’
‘Ik geef ook graag het goede voorbeeld als het gaat om kledingconsumptie. Ik koop vrijwel geen nieuwe kleding maar voornamelijk tweedehands. Of ik repareer mijn kleding. En als ik iets nieuws wil kopen, doe ik grondig onderzoek naar hoe duurzaam een kledingmerk is. Ik merk dat veel studenten, maar ook collega’s, vrienden en familie regelmatig vol trots laten zien wat zij tweedehands ‘gescoord’ hebben of van welk duurzaam initiatief zij kleding hebben aangeschaft. Bij alles wat ik doe, weeg ik de mogelijkheden tegen elkaar af en kies ik voor de meest duurzame optie, dus ook bij mijn boodschappen en energieverbruik.’
Ook actief buiten school
Wat de jury verder aansprak is dat Yvette ook buiten het College actief is: ‘De breedte van je werkzaamheden is opvallend en je bent actief op vele fronten: zowel binnen de school als in de interactie met andere onderwijsinstellingen, in projecten en in het curriculum. Je hebt daarnaast goede contacten van buiten de school naar binnen gebracht.’ Behalve dat het Mbo College Hilversum dankzij haar bijdrage de Groene Vlag van Eco Schools behaalde, werkte ze mee aan een duurzaamheidsproject in samenwerking met de Marokkaanse universiteit Esith en aan het Circular Textiles Project (Green Deal), waarbij verschillende opleidingsinstituten zijn aangesloten. Ook zoekt Yvette de samenwerking met duurzame modemerken zoals Kuyichi. Lees het gehele verslag – ook van de andere Duurzame Docenten 2022 – in het juryrapport.
Circulair werken in de toekomst
De duurzame docent van 2022 is er trots op dat het College nu een Eco School is. ‘Het bevestigt dat we goede duurzame veranderingen in werking hebben gezet in ons onderwijs. Studenten worden zich steeds meer bewust en gaan daarnaar handelen, en ik zie dat terug in hun werk. Dan ben ik heel trots dat wij dat hebben gestimuleerd.’ Als advies aan andere docenten wil Yvette meegeven dat duurzaamheid vaker in de lessen te verwerken is, dan je misschien denkt: ‘Sta stil bij elke stap die je zet en elke les die je schrijft, en kijkwaar je duurzaamheid kunt inbrengen. Bedenk daarbij hoe de student straks ongeacht in welk beroep circulair zal kunnen werken.’
Tekst en foto: Henk Tameling
Meer inspiratie:
Circulaire skills: zwemles voor de docent?
Inspirerende interviews over verduurzaming op school
