Leuke lesmaterialen voor jongeren

Zolang duurzaam onderwijs nog niet is ingebed in het curriculum en het schoolbeleid, is het aan docenten zelf om lesmateriaal te ontwikkelen of te vinden. Gelukkig zijn er fantastische initiatieven van individuele docenten of organisaties die hun materiaal (vaak kosteloos) delen. Vijf tips, maak er gebruik van!

Klimaatmars Amsterdam, november 2023.

Klimaatboek met lesbrief

In De toekomst is van ons vertellen jonge mensen van over de hele wereld wat klimaatverandering voor hen betekent en wat zij ervan merken in hun dagelijks leven. Gelukkig is er ook hoop en zijn er vele acties en initiatieven tot verandering. Journalist Samuel Hanegreefs verzamelde getuigenissen, inzichten van experts, hoopvolle perspectieven en oplossingen. Gert-Jan Oosting verzorgde de illustraties. Via de bijbehorende lesbrief maken leerlingen (v.a. 11 jaar) kennis met de oorzaken en gevolgen van de klimaatcrisis.

Educatieve toolkit De verhalen achter katoen

De educatieve toolkit Klaslokaal van de toekomst: de verhalen achter katoen van het Fashion For Good Museum neemt leerlingen mee op een reis van zes lessen waarin ze de impact van katoen op mensen en onze planeet gaan onderzoeken. Tegelijkertijd worden ze gestimuleerd om hun eigen leer- en ontwerpproces te volgen, te herkennen en in kaart te brengen. Als de volgende generatie krijgen ze inzicht in de geschiedenis en verhalen rondom de impact van het materiaal op het verleden, heden en de toekomst. Het gaat in op thema’s als gedwongen arbeid, landbouw en transparantie. De leerlingen maken kennis met verschillende pijlers van duurzaamheid, onderzoeken wie er al goed bezig zijn in de mode-industrie en wat de impact is van katoen- en textielindustrie.

Het educatieve Katoen-programma werd eerder live in het museum toegepast met o.a. gastdocent Naomi Nagtegaal. Foto: Elzo Bonam

De toolkit bevat video’s en een podcast, een handboek voor docenten met lesplannen, onderzoekstraject en pedagogische structuur, een set kaarten en een visueel dagboek, en is geschikt voor mbo- en hbo-studenten van creatieve studies zoals mode, kunst en design.

Humoristische webserie voor scholieren over natuur

Supertwins Mon & Gi gaan door het vuur voor de natuur! Als het E-Team gaan ze met gekke, ludieke en spannende acties de strijd aan tegen o.a. klimaatverandering, dierenleed en milieuvervuiling. Vaak doen ze dat met een gast of organisatie die opkomt voor deze belangen. Door onderbroekenlol te combineren met serieuze thematiek komen ze tot creatieve invalshoeken en verrassende situaties. ze gaan bijvoorbeeld verkleed als deurwaarders naar de luchtvaartindustrie om nooit betaalde belasting op kerosine te innen, zwemmen ze in andermans privé zwembaden om water te besparen of organiseren ze een tuin loterij in een versteende woonwijk.

Het programma stimuleert jonge kijkers om anders naar hun omgeving te kijken en zich anders te verhouden tot de klimaatproblematiek. Zo biedt het E-Team hun handelingsperspectief en optimisme. Zestien afleveringen in totaal, met vanaf januari elke donderdag om 16.30 uur een nieuwe aflevering online op YouTube.

Plug & Play lesbrieven nieuwe economie

ONE en Day for Change bieden met het non-profit initiatief economieles.nu een serie verrijkende lesbrieven voor een leuke economieles havo/vwo. De online lesbrieven laten de leerlingen breder en dieper nadenken over wat ze aan het leren zijn, wat economie is en welke rol zij daar zelf in spelen. Een aantal thema’s die leerlingen verder laten kijken dan het gangbare economische denkkader en aansluiten bij actuele vraagstukken: inclusieve en ecologische economie, de echte prijs, wat is waarde, circulariteit en consumeerderen danwel -minderen, geld en grondstoffen vanuit het perspectief van de nieuwe economie.

Elke lesbrief is kant-en-klaar toepasbaar en bevat een theoretisch kader, een handleiding, een digitale presentatie en opdrachten. Eén lesbrief kan in een les van 45 minuten worden afgerond of is met extra opdrachten uit te breiden naar 50 of 60 minuten. Tot en met september 2024 komen er nieuwe lesbrieven over de nieuwe economie beschikbaar. In totaal zijn er dan 13 lesbrieven over 8 thema’s (waarvan sommige lesbrieven zowel een variant voor de bovenbouw, als voor de onderbouw hebben). Omdat (nog) niet alle thema’s onderdeel uitmaken van het examenprogramma, zijn ze te behandelen in de vrije ruimte. Los of als bundel te verkrijgen (eerste lesbrief Wat is economie gratis).

Chemie voor duurzaamheid

Centrum JongerenCommunicatie Chemie (C3) laat kinderen en jongeren kennismaken met chemie en life sciences zodat ze hun talenten hierin kunnen ontdekken. Met die ervaring kunnen ze op het voortgezet onderwijs slimme keuzes maken in profiel en studie. De lessen zijn gebaseerd op de didactiek van onderzoekend en ontwerpend leren en geschikt voor bovenbouw van het basisonderwijs en de onderbouw van de middelbare school.

De les Duurzame Fabriek en Het Plasticexperiment.

In de les De Duurzame Fabriek ontdek je met je leerlingen hoe je een fabriek verduurzaamt. Welke keuzes zijn er en wat zijn de gevolgen? De leerlingen maken online een eigen verffabriek.
In de twee lessen van Het plasticexperiment maken en onderzoeken leerlingen zelf een stukje bioplastic. Via een korte animatie leren ze over de vernieuwingen in de plasticindustrie en wat ze zelf kunnen doen om duurzaam met plastic om te gaan.

Tekst en foto klimaatmars: Trisha Goossens

Meer inspiratie:

Gemiste kansen in coalitieakkoord

Onderwijs lijkt een van de speerpunten van de regering Rutte IV te worden. Het coalitieakkoord over onderwijs nader bekeken.

Wat jouw gedrag doet met de natuur

Zo maak je jonge mensen bewust van de invloed van hun gedrag en andere bedreigingen op de natuur: door ze er een festival in te laten organiseren!

Leerlingen betrekken bij de school

Hoe betrekken we leerlingen bij ontwikkelingen van je school? Het Coornhert Lyceum heeft hier een stappenplan voor gemaakt.